Nhiều toà nhà chính phủ bị đốt cháy và con số thương vong hai bên – phe biểu tình, và quân chính phủ – tuy không cao, nhưng tình hình có vẻ chỉ mới tạm yên, theo tin tức từ Almaty 07/01/2022.
Theo Bộ Nội vụ Kazakhstan, có 26 “tên tội phạm vũ trang” bị bắn chết và 18 quân chính phủ thuộc bộ này bị thiệt mạng.
Nga đã cử lính dù đến Kazakhstan vào thứ Năm 6/1 để giúp dập tắt một cuộc nổi dậy trên toàn quốc sau khi bạo lực chết người lan rộng khắp đất nước thuộc Liên Xô cũ.
Ông Tổng Thống Tokayev thừa nhận chừng 2,500 quân Nga đã có mặt giúp giải quyết “bạo loạn”.
Ông cũng cảm ơn tổng thống Nga Vladimir Putin đã cử lực lượng dù tới trợ giúp, trong khuôn khổ hiệp ước tương trợ của nhóm CSTO (Collective Security Treaty Organisation-Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể).
Tình hình bất ổn đang chưa từng có ở Kazakhstan, được cai trị vững chắc kể từ thời Liên Xô dưới sự cai trị của nhà lãnh đạo Nursultan Nazarbayev, 81 tuổi, đã từ chức tổng thống ba năm trước.
Người kế nhiệm được lựa chọn kỹ càng của Nazarbayev, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev, đã triệu tập lực lượng từ đồng minh Nga ngay trong đêm.
Ông đổ lỗi cho tình trạng bất ổn là do những kẻ khủng bố do nước ngoài huấn luyện, những kẻ mà ông nói đã chiếm giữ các tòa nhà và vũ khí.
Moscow cho biết sẽ tham vấn với Kazakhstan và các đồng minh về các biện pháp tiếp theo để hỗ trợ “hoạt động chống khủng bố” của chính quyền Kazakhstan và gọi cuộc nổi dậy là lấy cảm hứng từ nước ngoài nhằm phá hoại an ninh đất nước bằng vũ lực.
Các lực lượng an ninh ở Kazakhstan nói họ đã giết hàng chục người biểu tình chống chính phủ trong một chiến dịch lập lại trật tự ở thành phố Almaty.
Lực lượng an ninh tràn vào thành phố sau khi người biểu tình tìm cách chiếm các đồn cảnh sát, một người phát ngôn của cảnh sát nói.
Thiệt hại từ lực lương an ninh tới giờ gồm 12 người bị giết và 353 người bị thương trong vụ bạo loạn, được châm ngòi từ việc giá khí đốt hóa lỏng tăng gấp đôi.
Quân đội Nga được điều động để giúp “giữ ổn định” cho Kazakhstan, một thành viên của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO). Các thành viên khác của CSTO là Nga, Belarus, Tajikistan, Kyrgyzstan và Armenia.
CSTO xác nhận lính dù Nga đã được điều tới với vai trò lực lượng gìn giữ hòa bình, và các đơn vị mở đường đã được điều động. Hình ảnh do truyền thông Nga phát đi cho thấy quân lính lên khoang máy bay quân sự.
Người phát ngôn cảnh sát Almaty Saltanat Azirbek kêu gọi người dân thành phố tạm thời ở trong nhà khi một chiến dịch “chống khủng bố” tiếp tục trong ba tòa nhà hành chính hôm thứ Năm.
Hàng chục người biểu tình bị “tiêu diệt” khi họ tìm cách xông vào các tòa nhà của cảnh sát, bà nói, và cho biết thêm người biểu tình đã lấy cắp vũ khí.
Khoảng 1000 người được cho là đã bị thương trong vụ bạo loạn, với 400 người được điều trị trong bệnh viện và 62 người trong phòng hồi sức cấp cứu.
Người biểu tình xông vào văn phòng thị trưởng Almaty. Các video trên mạng xã hội cho thấy khói bốc lên từ tòa nhà, và có tiếng súng nổ.
Nhân viên ở sân bay chính của Kazakhstan phải chạy trốn khỏi những người biểu tình chống chính phủ.
Lực lượng an ninh dùng vòi rồng bắn vào người biểu tình ở thành phố Aktobe, phía Tây Kazakhstan. Hiện có tin lực lượng an ninh đã đứng về phía người biểu tình ở một số nơi.
Đến giờ Kazakhstan cũng chưa xác định được vì sao biểu tình nổ ra dữ dội như vậy, và cũng không thấy có tổ chức nào đứng ra nhận đã gây ra cuộc xuống đường khiến vấn đề trở nên khó xác định.
Theo lời Tổng thống Tokayev nói, thì có hàng chục nghìn người tham gia biểu tình, thậm chí cướp súng bắn lại quân chính phủ. Gọi họ là “băng đảng tội phạm hình sự” xem ra khó tin.
Còn nếu có “yếu tố nước ngoài” thì là các phái Hồi giáo cực đoan hay nhóm nào khác?
sau ba thập niên chính quyền cai trị độc đoán, và kinh tế xuống dốc.
Nhà cựu lãnh đạo từ thời Liên Xô, Nursultan Nazarbayev duy trì chế độ kiểm soát quyền lực độc đoán sau khi quốc gia Trung Á này độc lập
Năm 2019, ông Nazarbayev từ chức tổng thống để cho một người trẻ hơn nhiều được ông chọn lên làm tổng thống: Kassym-Jomart Tokayev.
Nhưng cùng lúc, ông Nazarbayev vẫn duy trì quyền lực cho bản thân, ở vị trí chủ tịch hội đồng an ninh quốc gia, và cho gia đình riêng.
Ông cho con gái là Dariga Nazarbayeva, làm Chủ tịch Thượng viện, vị trí quyền lực thứ nhì trong nước.
Dù là nước xuất khẩu dầu, Kazakhstan lại khan hiếm năng lượng và giá xăng dầu cao là nguyên nhân trực tiếp làm bùng nổ cuộc biểu tình tuần này, —————————————–
Nhà khoa học Trung Quốc thừa nhận đánh cắp bí mật thương mại Mỹ
Guardian dẫn thông cáo của Bộ Tư pháp Mỹ mới đây cho biết, công dân Trung Quốc Xiang Haitao, 44 tuổi, thừa nhận đã làm gián điệp kinh tế tại công ty Monsanto vì lợi ích của Trung Quốc. Xiang được công ty Monsanto tuyển dụng với vai trò nhà khoa học từ năm 2008 đến 2017. Ông này thừa nhận đã đánh cắp phần mềm của Monsanto vốn dùng để hỗ trợ nông dân tăng sản lượng mùa màng.
Theo Bộ Tư pháp Mỹ, giới chức bang Missouri phát hiện Xiang nắm các bản sao của một thuật toán dự báo do Monsanto độc quyền phát triển khi ông này đang chờ lên máy bay trở về Trung Quốc hồi tháng 6/2017. Xiang sẽ bị kết án vào tháng 4 tới. Ngoài tiền phạt, ông Xiang phải đối mặt với 15 năm tù vì tội đánh cắp bí mật thương mại.
“Bất chấp những cam kết của Xiang về việc bảo vệ sở hữu trí tuệ của Monsanto, đến giờ Xiang thừa nhận đã đánh cắp bí mật thương mại của tập đoàn và sao chép sang một thẻ nhớ, tìm cách đưa về Trung Quốc nhằm phục vụ lợi ích của chính phủ Trung Quốc”, Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Matthew Olsen cho biết.
Công tố viên Mỹ Sayler Fleming cho biết, ông Xiang đã lợi dụng tư cách nhân viên của Monsanto để đánh cắp các bí mật thương mại có giá trị để sử dụng ở Trung Quốc. Ông Fleming nói: “Chúng ta không thể cho phép công dân Mỹ hoặc công dân nước ngoài chuyển giao thông tin kinh doanh nhạy cảm cho các đối thủ cạnh tranh ở quốc gia khác”.
