Bộ trưởng Quốc Phòng Úc Peter Dutton, ngày 26/11/2021, lên án Trung Quốc có những hành vi “đáng báo động” trái ngược với cam kết vì hòa bình và thịnh vượng chung trong khu vực. Canberra đồng thời tố cáo tàu dọ thám Trung Quốc liên tục lai vãng vùng đặc quyền kinh tế Úc trong ba tuần trong tháng 8/2021.
News.com.au đưa tin, Thủ tướng Australia Scott Morrison cho biết, thông tin về việc Trung Quốc điều tàu do thám xuất hiện gần khu vực duyên hải Australia hồi tháng 8-9 cho thấy “tình hình rất nghiêm trọng” ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
“Họ có quyền xuất hiện ở đó. Chúng tôi biết họ ở đó. Họ được phép ở đó theo luật pháp về hàng hải quốc tế”, ông Morrison cho biết.
Telegraph là báo đầu tiên đưa tin về việc tàu do thám của Trung Quốc xuất hiện ở gần khu vực duyên hải của Australia vào tháng 8-9, thu thập thông tin tình báo khi nó di chuyển ngang qua các căn cứ quân sự nhạy cảm. Cụ thể, con tàu đi vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Australia gần bờ biển Darwin vào tháng 8 rồi di chuyển xuống phía nam, men theo khu vực duyên hải.
Khí tài này được cho là tàu do thám lớp Dongdiao Yuhengxing, tương tự tàu từng theo dõi cuộc tập trận Talisman Sabre giữa Australia và Mỹ đầu năm nay.
Tàu Yuhengxing có khả năng giám sát thông tin liên lạc, tín hiệu radar và phổ điện từ cũng như sử dụng các phương pháp do thám khác như cảm biến quang học.
“Tôi có thể hoàn toàn xác nhận tàu quân sự Trung Quốc đã hoạt động gần bờ đông Australia thông qua eo biển Torres”, Bộ trưởng Nội vụ Australia Karen Andrews xác nhận.
Tuyên bố này được đưa ra sau khi thủ tướng Scott Morisson xác nhận Canberra theo dõi các hoạt động của tàu dọ thám Trung Quốc hồi tháng 8/2021 đã xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế Úc. Báo chí Úc hôm 25/11/2021 tiết lộ tàu dọ thám Trung Quốc đã tiến vào vùng đặc quyền kinh tế ngoài khơi Darwin, miền bắc nước Úc. Tàu hoạt động trong ba tuần và đi qua những khu vực có các căn cứ quân sự của Úc. Hình ảnh được bộ Quốc Phòng công bố cho thấy tàu Trung Quốc mang số hiệu 798 của Hải Quân Trung Quốc thuộc lớp 815 và giới quan sát cho biết đó là tàu trinh sát có nhiệm vụ thu thập dữ liệu điện tử và tín hiệu của các mục tiêu. Tuy nhiên bộ trưởng Quốc Phòng Peter Dutton lưu ý tàu Trung Quốc không thâm nhập vùng lãnh hải của Úc. Trong khi đó, thủ tướng Morisson nhấn mạnh, hành động của Trung Quốc cho thấy “tình hình tại Ấn Độ-Thái Bình Dương rất nghiêm trọng”.
Reuters cho biết Bắc Kinh chưa bình luận về tin tàu dọ thám Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế Úc nhưng mạnh mẽ bác bỏ các cáo buộc của Canberra. Thông cáo của bộ Ngoại Giao Trung Quốc ngày 26/11/2021 chỉ trích bộ trưởng Peter Dutton bóp méo sự thật về chính sách đối ngoại của Bắc Kinh nhằm đánh lạc hướng công luận Úc, “đổ thêm dầu vào lửa gây nên xung khắc và chia rẽ giữa hai dân tộc và hai quốc gia”.
